Als wandelaar denk je bij het plannen van een nieuwe tocht al snel aan glooiende heidevelden, dichte bossen of uitgestrekte berglandschappen. De wandelschoenen gaan aan, de auto wordt gepakt en de rust van de natuur wordt opgezocht. Maar wat als een van de meest verrassende en afwisselende wandelgebieden van Nederland geen bos is, maar een stad? Amsterdam, met zijn eeuwenoude geschiedenis, verborgen hofjes en kilometers aan grachten, is een wandelparadijs voor wie verder durft te kijken dan de gebaande paden.
Natuurlijk, als je kijkt naar een onderzoek naar de nationale parken met meeste kilometers aan wandelroutes zal je altijd naar gebieden als de Sallandse Heuvelrug of de Veluwezoom gestuurd worden. En hoewel die plekken fantastisch zijn voor een ontsnapping aan de drukte, wordt een ander soort wandelparadijs vaak over het hoofd gezien: de stad. Juist hier, waar elke straathoek een nieuw verhaal vertelt en de landschappen niet gevormd zijn door ijstijden, maar door mensen, kan een wandeling uitgroeien tot een ware ontdekkingstocht. Amsterdam is wat dat betreft een bestemming bij uitstek.
Wandelingen door Amsterdam, met verhalende themaroutes voor de nieuwsgierige stapper
Het unieke aan hiken in en rondom een stad als Amsterdam is dat je een thema kunt kiezen dat je door de straten leidt. De stad wordt zo een levend museum. Voor wie geïnteresseerd is in de rauwe, rebelse randjes van de stad is er bijvoorbeeld een route langs de kraakgeschiedenis. Deze tocht voert je langs iconische plekken als Plantage Doklaan en W139, en vertelt het verhaal van de strijd om de stad die het aangezicht van buurten als de Nieuwmarkt voorgoed heeft veranderd.
Een andere optie is een bouwkundige speurtocht, waarbij je de sporen van de beroemde architect Hendrik Petrus Berlage volgt. In plaats van naar de horizon te turen, kijk je hier juist omhoog, naar de ingenieuze gevels en sculpturen van gebouwen als de Beurs van Berlage en het voormalige kantoor van ‘De Nederlanden van 1845’ op de Munt. Het leert je op een andere manier naar de stad te kijken en de visie van een van onze grootste bouwmeesters te ontdekken.
Groene oases in de stad
Wie toch de behoefte voelt aan groen onder de voeten, hoeft de stadsgrenzen niet te overschrijden. Het Amsterdamse Bos is veel meer dan een stadspark; het is een volwaardig, aangelegd landschap in de Engelse landschapsstijl, compleet met heuvels, kronkelende waterpartijen en een netwerk van zeven verschillende wandelroutes. De ‘Heuvelwandeling’ van zes kilometer biedt zelfs voor de geoefende wandelaar een leuke uitdaging met zijn on-Hollandse hoogteverschillen. Het is de perfecte plek om te ervaren hoe natuur en landschapsarchitectuur kunnen samensmelten. Uiteraard zijn ook het bekendere Vondelpark en het diverse Westerpark uitstekende opties voor een kortere, groene lus als onderdeel van een langere stadstocht.
Wandelen langs gracht en rivier
Om Amsterdam echt te doorgronden, moet je het water volgen. Naast een wandeling door de wereldberoemde grachtengordel, kun je een compleet andere ervaring opdoen door de oevers van de Amstel zuidwaarts te volgen. Je start bij iconen als de Magere Brug en Theater Carré en ziet de stad langzaam transformeren. De statige grachtenpanden maken plaats voor woonboten, roeiverenigingen en uiteindelijk een rustiek, bijna landelijk landschap.
Een andere boeiende waterwandeling vind je in het Oostelijk Havengebied. Hier loop je over de moderne, architectonische bruggen die de voormalige haveneilanden, zoals Java-eiland en KNSM-eiland, met elkaar verbinden. De weidse uitzichten over het IJ geven een gevoel van ruimte dat je midden in de stad niet verwacht.
Avontuur aan het IJ en daarbuiten
Voor de wandelaar die de toeristische drukte echt wil ontvluchten en de rafelranden van de stad wil opzoeken, zijn er avontuurlijke tochten die een ander Amsterdam laten zien. De Trage Tocht Amsterdam IJ is hiervan een prachtig voorbeeld. Deze route van 15 kilometer combineert het beste van twee werelden. Je start in het Oostelijk Havengebied met zijn moderne architectuur, steekt vervolgens met een pontje het IJ over – een uniek onderdeel van je ‘trail’ – en struint daarna over de historische Nieuwdammerdijk met zijn charmante houten huisjes. Het is een wandeling vol contrasten die de snelle ontwikkeling van de stad prachtig illustreert.
Een andere unieke bestemming is Ruigoord, de culturele vrijplaats die is ingeklemd tussen de havengebieden. Een wandeling hier is een surrealistische ervaring, een tocht door een dorp vol kunst en vrije geesten, met op de achtergrond de industriële skyline van het Westelijk Havengebied.
Voor de kilometervreters zijn er de georganiseerde stadstochten
Denk je dat je in een stad geen serieuze afstanden kunt afleggen? Denk opnieuw. Evenementen als de Amsterdam City Walk bewijzen het tegendeel. Met afstanden die variëren van 10 tot maar liefst 33 kilometer, is dit een serieuze wandeltocht voor de echte kilometervreter. Het voordeel van zo’n georganiseerde tocht is dat je op plekken komt waar je normaal niet snel zou komen. De routes zijn zorgvuldig samengesteld en leiden je langs verborgen iconen, door kerken en over pleinen, waardoor je de stad op een volledig nieuwe en gecureerde manier ervaart. Het combineert de sociale sfeer van een wandeltocht met het gevoel van een langeafstandswandeling.
Dus de volgende keer dat je je wandelschoenen aantrekt, overweeg dan eens de tram in plaats van de auto naar het bos. Het grootste avontuur ligt soms verborgen in de straten waar je het het minst verwacht.
